Zagubiony klient i zagadka specyfikacji słuchawek

Wyobraźmy sobie sytuację. Chcesz kupić słuchawki. Wchodzisz na stronę sklepu internetowego (bo taniej) i przeglądasz jego ofertę. Wreszcie znalazłeś model, który Ci się podoba. Czytasz opis i dochodzisz do specyfikacji. I… tu zaczynają się schody. Dużo trudnych słów, tajemniczych skrótów i niewiele mówiących liczb. Czy lepiej wybrać sprzęt z większą czy mniejszą impedancją? Co oznacza Ohm? I jak rozumieć zapis 103+/-3dB? A przecież Ty chciałeś tylko żeby dobrze grały… Niestety próba rozgryzienia wspomnianych danych przez kogoś nieobeznanego z tematem może być niezbyt łatwe. Dlatego spieszymy z pomocą i wyjaśniamy najważniejszy kwestie związane ze specyfikacją tego akcesorium.

Typ

Zacznijmy od typu słuchawek. Ze względu na ich budowę wyróżniamy 4 rodzaje: wokółuszne, nauszne, douszne i dokanałowe. Każdy z nich oprócz wyglądu odróżnia również sposób zakładania i noszenia.

Akcesoria wokółuszune to duże słuchawki wyposażone w pałąk i otaczające małżowiny nauszniki. Nauszne z kolei są bardzo podobne ale zamiast okalać wspomnianą część ucha, opierają się na niej. Innym typem sprzętu są za to słuchawki dokanałowe. Jest to znacznie mniejsze akcesorium, które wkłada się, jak wskazuje nazwa, do kanału słuchowego. Ostatnia opcja to słuchawki douszne. Zbliżone do dokanałowych lecz umieszcza się je w uchu płycej, nie w kanale, tylko w małżowinie.

Konstrukcja>

Druga istotna kwestia to budowa słuchawek. Jest to zagadnienie o tyle istotne, że konstrukcja sprzętu definiuje komorę przetwornika, a co za tym idzie wpływa na sam dźwięk. Wyróżniamy 3 modele – zamknięty, otwarty i półotwarty.

Przy pierwszym z nich przetwornik jest bardziej ograniczony ale same słuchawki powinny dobrze tłumić hałas otoczenia. Natomiast otwarta komora oferuje bardziej przestrzenne brzmienie ale jedynie wtedy gdy nie przeszkadzają nam żadne niepożądane dźwięki, np. w zaciszu własnego domu. Inaczej odsłuch może znacznie się pogorszyć. No i ten typ słuchawek nie sprawdza się w miejscach publicznych jeszcze z innego powodu. Po prostu może przeszkadzać znajdującym się w pobliżu osobom. Ostatnia opcja to komora półotwarta łącząca w sobie cechy obu wcześniejszych konstrukcji. Co może być zarówno wadą, jak i zaletą.

Parametr podawany w hercach lub kilohercach (w skrócie Hz i kHz). W praktyce oznacza jak niskie i wysokie dźwięki dają radę odtworzyć słuchawki. Większość modeli obsługuje zakres w przedziale od 20 Hz do 20 kHz czyli pełen zasięg częstotliwości słyszanych przez większość ludzi. Z kolei high-endowe słuchawki audiofilskie potrafią reprodukować przykładowo od 5 Hz do 45 kHz.

Jednak zdaniem wielu jest to wyjątkowo przeceniany atrybut, który nie przekłada się bezpośrednio na jakość dźwięku. Z racji tego, że wspomniany zakres maksymalnych 20 kHz dotyczy osób młodych. Z wiekiem pasmo zawęża się (głównie w wysokich częstotliwościach), a i sama muzyka zazwyczaj nie dobija do tego pułapu.

Impedancja

Atrybut określany w omach (Ohm lub om). Impedancja to pokrótce opór elektryczny prądu zmiennego. Im wyższa, tym więcej mocy potrzebują słuchawki by osiągnąć pożądany poziom głośności. Oznacza to mniej więcej tyle, że sprzęt z mniejszą wartością tego parametru podłączony do konkretnego urządzenia (np. iPhone’a) będzie grał głośniej niż modele z wyższym poziomem impedancji. Dlatego często słuchawki do telefonu, które zazwyczaj mają 16 Ohm (i raczej nie powinny przekraczać 32 Ohm) wydają się być głośniejsze niż akcesoria o wyższym atrybucie. Niestety są też bardziej podane na szumy i uszkodzenia. Sprzęt wysokoomowy brzmi nieco ciszej ale im więcej omów tym bardziej odporny jest na wszelakie zakłócenia.

Czułość / skuteczność / SPL

Jest to poziom ciśnienia akustycznego mierzony w decybelach (dB). Oznacza jak głośno ze słuchawek może wydobywać się dźwięk przy określonej mocy lub napięciu sygnału audio (zazwyczaj przy dostarczaniu im 1mW lub 1V). Generalnie im wyższa wartość tego parametru tym lepiej bo wtedy sprzęt będzie głośniejszy i łatwiej będzie go napędzić przy urządzeniach przenośnych (np. tabletach czy telefonach). Z czułością w przedziale 100 – 120 dB i impedancji 16 / 32 Ohm słuchawki powinny posiadać zadowalający poziom dźwięku.

Maksymalna moc wejściowa

Ostatni parametr to maksymalna moc wejściowa (Maximum Input Power), często błędnie określana jako moc słuchawek. Podawana w miliwatach (mW) informacja oznaczająca jak mocny może być sygnał docierający do sprzętu aby go nie uszkodzić. Często podawana jest również nominalna moc wejściowa (ang. Rated Input Power) czyli poziom mocy, którą standardowo powinno otrzymywać akcesorium. Atrybut ten jest o tyle ważny, że pozwala zorientować się czy słuchawki są przystosowane do wysokich napięć i czy wymagają zewnętrznych wzmacniaczy.

Standardowe akcesoria w typie dokanałowym są niezbyt wymagające i mają zazwyczaj przedział od 10 do 40 mW. Gwarantują dobry dźwięk przy urządzeniach o niskiej mocy. Z kolei stacjonarne słuchawki potrzebują już trochę większego napięcia, od 200 mW do 1,5 W. Co ciekawe niektóre zaawansowane modele wymagają aż 16 W żeby pokazać pełnię możliwości.

onadto przy wyborze słuchawek warto również zwrócić uwagę na wagę oraz długość kabla interesującego nas modelu. Wszak zbyt ciężkie akcesorium może męczyć przy dłuższych posiedzeniach, a wciąż plączący się kabel mocno irytować. Optymalna waga plasuje się w przedziale 250 – 350 gramów choć oczywiście w dużej mierze jest to kwestia indywidualnych preferencji. Co do kabla to większość przenośnych sprzętów posiada przewód o długości od 100 do 120 cm i taki rozmiar wydaje się być wystarczający. Z kolei słuchawki stacjonarne często mają trochę dłuższy kabel w przedziale od 150 do 300 cm.

Tak właśnie prezentują się najważniejsze parametry, które możemy znaleźć w specyfikacjach słuchawek. Kiedy już wiemy co dane atrybuty oznaczają pora zadecydować, które z nich są najbardziej istotne. Na co zwrócić szczególną uwagę? Na impedancję, konstrukcję i skuteczność. Z tym, że wszystkie podane informacje najlepiej porównać z naszymi oczekiwaniami względem sprzętu. Tak by wybrać te, które najbardziej będą im odpowiadały. No i oczywiście te, które będą świetnie wyglądały.